Ιστολόγιο βοηθός: Τα πραγματικά μεγέθη των κρατών

Νομίζετε πως η Γροιλανδία και η Ανταρκτική είναι τόσο τεράστιες όσο φαίνονται;

Νομίζετε πως η Αφρική είναι τόσο πιο μικρή από την Αμερική;
Η Ελλάδα σάς φαίνεται τόσο πιο μικρή από την Γερμανία;

Η απάντηση θα είναι "ναι", αν έχετε στο μυαλό σας τον παρακάτω, κλασσικό, χάρτη:

Αυτός ο χάρτης, όμως, είναι αρκετά λανθασμένος: Όσο πλησιάζουμε προς τους πόλους τα κράτη τείνουν να φαίνονται πιο μεγάλα απ' ότι είναι στην πραγματικότητα.
(Επειδή ο Νότιος Πόλος καλύπτεται κυρίως από θάλασσα, αυτή η παραμόρφωση φαίνεται περισσότερο για τα κράτη του βορείου ημισφαιρίου.)

Γιατί, άραγε, συμβαίνει αυτό;

Αν σκεφτούμε πως οι χάρτες είναι επίπεδα κομμάτια χαρτί (ή οθόνης...) ενώ η Γη είναι μία σφαίρα, μπορούμε να φανταστούμε την απάντηση.

Αυτό που κάνουμε στην πραγματικότητα με τους κλασσικούς χάρτες είναι αυτό που φαίνεται παρακάτω: μετατρέπουμε την σφαίρα σε κύλινδρο (πλαταίνοντας αναγκαστικά τις επιφάνειες όσο ανεβαίνουμε προς τις άκρες του) και μετά ξεδιπλώνουμε τον κύλινδρο αυτόν.

Με αυτόν τον τρόπο, αν θεωρήσουμε πραγματικό το μέγεθος των κρατών πάνω στον ισημερινό (στο κέντρο του κυλίνδρου), όλα τα υπόλοιπα κράτη μεγαλώνουν πλασματικά το μέγεθός τους όσο απομακρύνονται προς τους πόλους.

Ο παραπάνω τρόπος, που τον δημιούργησε ο Βέλγος Γεράρδος Μερκάτορ, κυριάρχησε για 450 ολόκληρα χρόνια. Για μισή χιλιετηρίδα, δηλαδή, τα ισχυρά κράτη της Βόρειας Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής φαίνονταν πολύ μεγαλύτερα από το πραγματικό τους μέγεθος, σε σχέση με τα κράτη της Αφρικής και της Ασίας που κρατούσαν υποδουλωμένα οι Ευρωπαίοι!

(Μήπως θα έπρεπε να σκεφτούμε πως αυτή η απεικόνιση του κόσμου βόλευε τους αποικιοκράτες, για να μην φαίνεται πολύ παράλογο ένα μικρό νησάκι π.χ. όπως η Αγγλία να κατέχει χώρες πολύ μεγαλύτερες από το μέγεθός του και να φαίνεται –ακόμα και στον χάρτη– η αποικιοκρατική δύναμη ισχυρότερη από όση ήταν στην πραγματικότητα; Μήπως; Υπόθεση κάνουμε...)

Στην εποχή μας (που οι αποικίες πια έχουν γίνει ανεξάρτητα κράτη...) προτάθηκαν και άλλοι τρόποι απεικόνισης του κόσμου, σαν τον παρακάτω, που δείχνει αρκετά σωστά τα πραγματικά μεγέθη:

Επειδή αυτό είναι, όπως και να το κάνουμε, κάπως άβολο, οι χαρτογράφοι προσπαθούν με άλλα είδη χαρτών να βελτιώσουν την λάθος απεικόνιση.

Έτσι, τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνται οι παρακάτω χάρτες οι οποίοι, παρ' όλο που δεν είναι τελείως σωστοί, βελτιώνουν σχετικά ικανοποιητικά τις λανθασμένες απεικονίσεις.

Η παρακάτω φωτογραφία (την βρήκαμε στην σελίδα "Η Γεωγραφία είναι πολύ κουλ") δείχνει το πραγματικό και το ψεύτικο μέγεθος των κρατών: Το γαλάζιο χρώμα δείχνει το ψεύτικο μέγεθος των κρατών (έτσι όπως φαίνεται στους χάρτες) και το μπλε σκούρο χρώμα είναι το πραγματικό μέγεθός τους, ανάλογα με την έκταση που έχει το κάθε κράτος.

Δείτε την (προσέξτε πως όσο απομακρυνόμαστε από τον Ισημερινό, τόσο πιο μεγάλα φαίνονται τα κράτη):

Για όποιον έχει την περιέργεια να δει τα σωστά μεγέθη των κρατών, η παρακάτω ψηφιακή εφαρμογή (thetruesize.com) λύνει το πρόβλημα: Είναι βασισμένη στους χάρτες του Google Earth και μας δείχνει το πραγματικό μέγεθος ενός κράτους.

Πώς; Πολύ απλά:

Γράφουμε πάνω αριστερά (δυστυχώς μόνο στα αγγλικά - αλλά δεν πειράζει: υπάρχει και το google translate αν δυσκολεύεστε!) το όνομα του κράτους που θέλουμε, π.χ. Greece, και πατάμε Enter.

Αμέσως μετά βλέπουμε να επιλέγεται το περίγραμμα π.χ. της Ελλάδας. Βάζοντας το ποντίκι επάνω, βλέπουμε το όνομα, την σημαία και την συνολική έκταση.

Το περίγραμμα μπορούμε (με πατημένο αριστερό κλικ) να το πάρουμε από την θέση του και να το τοποθετήσουμε δίπλα ή πάνω σε οποιαδήποτε χώρα, για να συγκρίνουμε τα μεγέθη τους.

Μπορούμε να επιλέξουμε όσες χώρες θέλουμε ταυτόχρονα.

Πατώντας την επιλογή "Clear map" (κάτω από την Αναζήτηση) εξαφανίζονται όλα τα περιγράμματα που έχουμε επιλέξει.

ΚΛΙΚ στην εικόνα: